Elzas wijnroute - een introductie
De Elzas wijnroute is een toeristische route die door de wijnregio van de Elzas loopt, in het oosten van Frankrijk, tussen de Vogezen en de Rijn. Met een lengte van ongeveer 170 kilometer, loopt de Elzas wijnroute van Marlenheim bij Straatsburg tot Thann bij Mulhouse. Onderweg kun je talloze kleinschalige wijnhuizen vinden waar je hartelijk wordt ontvangen voor een wijnproeverij. De Elzas wijnroute wordt aangeduid met een bruin verkeersbord “Route des Vins d’Alsace”. Onderweg over de Elzas wijnroute kom je langs 67 dorpen waarvan enkele parels. Zo kun je denken aan Riquewihr en Colmar dat er net naast ligt. Met haar prachtige heuvels aan de voet van de Vogezen, haar mooie dorpen en steden zoals Straatsburg, haar gastronomie, kun je het eigenlijk niet laten om er een keer naartoe te gaan om de fantastische wijnen te proeven.
De wijnregio in het kort
De Elzas wijnstreek heeft een oppervlakte van ongeveer 15.000 hectare verdeelt over twee grote wijngebieden, het noordelijk deel enerzijds en het zuidelijk deel van de Elzas anderzijds. Het noordelijke gedeelte is meer heuvelachtig in tegenstelling tot het zuidelijke deel waar de wijngaarden op steile heuvels zijn geplant. Eigenlijk hoort het wijngebied bij Wissembourg, tegen de grens met Duitsland aan, ook bij de Elzas wijnregio, maar deze is niet opgenomen tot de officiële “Route des vins d’Alsace”. De Elzas wijnregio is een mooie regio met verschillende unieke wijnen zoals de “late oogst of Vendanges Tardives” wijnen die je vrijwel nergens anders in Frankrijk terug zult zien.
Hoe raak je er ?
Straatsburg is voor de meeste onder ons de toegangsdeur tot de Elzas. Een prachtige stad dat zeker een bezoek waard is. Bovendien kun je er talloze restaurantjes vinden waar je de heerlijke flammekueche (ook wel Tarte Flambée in het Frans genaamd) kan proeven, een smakelijk lokaal gerecht. Wanneer je met de auto naar de Elzas wilt rijden, kun je het beste via Luxemburg en het noorden van Frankrijk rijden. Je kunt er ook met de TGV naar toe vanuit Brussel. Wanneer je vanuit Nederland reist, dan zul je hier over moeten stappen. Eenmaal in de Elzas, kun je de Elzas wijnroute afrijden welke niet ver van Straatsburg begint. Wanneer je de Elzas wijnroute in z’n geheel wilt ontdekken, kun je deze wijnroute het beste in 4 deel etappes opsplitsen. Behalve het gedeelte bij Wissembourg, zijn de drie andere etappes telkes een deel van de officiële Elzas wijnroute :
- Het noordelijkste gedeelte bij Wissembourg
- Het gedeelte bij Straatsburg
- Het centrale gedeelte bij Rosenwiller en Orschwiller en het gedeelte bij Colmar
- Het zuidelijkste gedeelte tussen Soultzmatt et Thann
Hoe loopt de wijnroute door de Elzas ?
De Elzas wijnroute is een 170 kilometer lange wijnroute in het oosten van Frankrijk tussen de steden van Straatsburg en Mulhouse. Deze is opgedeeld in vier verschillende delen waar elk deel z’n eigen karakteristieken heeft op het gebied van landschappen en wijnen. Wanneer je via ons boekt, krijg je uiteraard een routebeschrijving mee van de wijnroute die je bij je wijnreis hebt geboekt.
Het noordelijkste gedeelte bij Wissembourg
Hoewel dit wijngebied niet officieel bij de Elzas wijnroute is opgenomen, behoort dit gebied wel tot de Elzas wijnregio. Dit noordelijkste wijngebied ligt tegen de Duitse grens tussen zeg Karlsruhe en Saarbrücken maar aan de Franse kant. Een nog vrij authentieke regio met volop bossen en, hier en daar, enkele wijngaarden zoals bij Wissembourg en Cleebourg. Het gebied telt slechts 190 hectare wijngaarden. Een aanrader als je via Duitsland rijd naar de Elzas en een bijna niet bezocht deel van Frankrijk wilt zien.
Het gedeelte bij Straatsburg
Dit gedeelte van de Elzas wijnroute begint bij het officiële startpunt van de route bij de stad Marlenheim en gaat door tot Molsheim. Het landschap op dit gedeelte van de wijnroute is enigszins wat plat met een mix van wijngaarden en graanvelden. Dit kun je daarom uitstekend op de fiets doen over een speciale fietsroute welke loopt tussen Straatsburg en Soultz-les-Bains.
Het centrale gedeelte bij Rosenwiller en Orschwiller en het gedeelte bij Colmar
Dit centrale gedeelte is misschien wel, samen met het zuidelijkste gedeelte, het mooiste deel van de wijnroute van de Elzas. Gelegen tussen Rosenwiller en Orschwiller, je kunt hier rekenen op prachtige wijngaard- en heuvellandschappen met hier en daar een middeleeuws kasteel, prachtige dorpjes typisch van de Elzas met de houten voorgevels en zoveel meer. Als je van mountainbiken houdt, dan is dit een uitstekend wijngebied hiervoor.
Het zuidelijkste gedeelte tussen Soultzmatt et Thann
Dit gedeelte van de Elzas wijnroute kenmerkt zich met mooie dorpen en, hier en daar, wat steile heuvels met wijngaarden opgezet in terrassen. Deze werkstructuur zorgt voor spectaculaire wijngaardlandschappen waar druivenplukkers af en toe speciale technieken gebruiken voor het oogsten. Bovendien bezit dit gedeelte van de Elzas wijnroute een aantal prachtige bezienswaardigheden. Het zuidelijkste gedeelte van de Elzas wijnroute kun je eindigen met een bezoek aan Mulhouse.
Wat zijn de voornaamste lokaal gekweekte druivensoorten ?
De Elzas is een wijnregio vooral bekend om zijn witte wijnen en zijn crémant d’Alsace ofwel bruiswijnen. De voornaamste druivensoorten die hierbij gebruikt worden zijn de Riesling, de Pinot Gris en de Gewurztraminer met elk hun specifieke subtiliteiten. Deze drie druivensoorten kunnen zich uitstekend aan bij de verschillende klimaten die hier heersen. Inderdaad, de Elzas kent een groot aantal zonuren per jaar, dan wel koude strenge winters. Met name de Riesling doet het goed in vele uiteenlopende klimaatomstandigheden. Hiermee produceert deze druivensoort wijnen uiteenlopend van droge lichte zoete wijnen tot extreem zoete wijnen zoals ijswijnen. Overigens wordt alleen in dit gedeelte van Frankrijk vooralsnog de ijswijn gemaakt wanneer het weer zich ertoe dient.
Beschrijving wijnen : wat zijn de belangrijkste Elzas AOC’s ?
De Vogezen vormen er een natuurlijke barrière tegen de koude luchtstromingen. Het wijngebied geniet van een uitzonderlijk hoog aantal zonuren per jaar tot laat in de herfst. Daarmee kunnen de druiven langer rijpen en produceert de Elzas een aantal unieke wijnen. De wijnen in de Elzas worden onderscheiden in drie verschillende AOC-labels welke zijn de Alsace AOC (met sub-label Lieu-dit en Communale wat neer komt op de Village benaming zoals bij de Beaujolais), Alsace grand cru AOC, crémant d’Alsace AOC. De Pinot Noir is de enige druivensoort dat wordt gebruikt in de rosé en rode wijnen van de Elzas.
Wat als je de Elzas wijnroute met de trein wilt doen ? Lekker ecologisch !
De Elzas wijnroute loopt ten westen en parallel aan het spoor tussen Straatsburg en Mulhouse. Dat maakt de verschillende wijngebieden langs de Elzas wijnroute redelijk goed bereikbaar. Toch is het noodzakelijk in de meeste gevallen nog bijkomend vervoerd te nemen zoals een fiets of taxi om de laatste 5-10 kilometers af te leggen. Toch kun je bij een aantal stations langs de wijnroute uitstappen om zowat direct een wijnhuis binnen te lopen. Zo kun je je hele wijnreis met de trein afleggen en toch enkele heerlijke wijnen van de Elzas proeven.
Wijnreizen langs de Elzas wijnroute in Frankrijk
Lees alle informatie over deze mooie wijnreis en bekijk onze inspiratiefoto's
Lees alle informatie over deze mooie wijnreis en bekijk onze inspiratiefoto's
Elzas wijnroute : enkele voorbeelden van mooie wijnhuizen
De UNESCO sites langs de Elzas wijnroute
Moet Frankrijk nog lang wachten totdat de Elzas wijnregio ingeschreven wordt op de UNESCO werelderfgoedlijst ? De Elzas zou als het even kan, net als de Champagne, Bordeaux en Bourgogne wijnstreken graag op de UNESCO werelderfgoedlijst staan. De procedure is al onderweg sinds 2015 maar laat nog wat op zich wachten. Dit onderwerp zullen we daarom op de voet blijven volgen. De Elzas kent wel andere UNESCO werelderfgoed sites.
De andere UNESCO werelderfgoed sites langs de Elzas wijnroute
Strasbourg, Grande-Île and Neustadt
Elzas wijnroute : de mooiste dorpen en bezienswaardigheden
- Colmar
- Straatsburg dat op de UNESCO werelderfgoedlijst staat genoteerd
- Château du Haut-Koenigsbourg
- Riquewihr
- Ribeauvillé
- Zellenberg
- Mittelbergheim
- Andlau
- Eguisheim
- Bergheim
- Kaysersberg
Extra redenen voor een weekendje Elzas in de wintermaanden ?
Wil je een goede reden hebben om in de herfst en wintermaanden naar de Elzas op wijnreis te gaan ? Een uitstekende gelegenheid is tijdens de kerstperiode wanneer vele kerstmarkten in de Elzas wijnregio worden opgezet. Colmar, Mulhouse en de allerbekendste Straatsburg met haar prachtige kathedraal op de achtergrond vormen hier het kerstdecor. Dit mooi moment van het jaar kun je dan combineren met een bezoek aan verschillende wijnhuizen die hun deuren in de deuren speciaal voor jou openhouden. Extra speciaal en om in het thema te blijven, is om tijdens deze periode van het jaar de gepaste ijswijn te proeven. De ijswijn is een extra zoete wijn dat is gemaakt van bevroren druiven aan de wijnstok. De ijswijn kan uitstekend als aperitief geserveerd worden.
Om je verder te verdiepen in de Elzas wijnroute
De meeste teksten zijn in het Frans gezien er geen Nederlandse variant beschikbaar is.
